RODOSLOVLJE PORODICE HAFIZOVIĆ IZ ROGATICE

Takvim 1983

M. H. Osmanefendić

Malo je, čini mi se, naših muslimanskih porodica u Bosni i Hercegovini koje poklanjaju pažnju porijeklu svoje porodice i predaka kao što je porodica Hafizovića iz Roga­tice.

Prema podacima koje je ostavio još hadži Nurudin ef. Hafizović ova porodica potiče iz Kastamonije (sjeverni dio Turske), nekadašnje rezidencije seldžučkih vladara (Vidi 1.).

Da bi se ovi podaci tačno ispitali i ustanovilo stvarno stanje Galib ef. Hafizović je pred svoju smrt ostavio amanet svome sinu da ode u Tursku i da na licu mjesta ispita pori­jeklo ove porodice. Njegov sin Munib je zaista otišao u Tursku, t.j. u Kastamoniju i ustanovio slijedeće:

Hafiz Mehmed ef. je iz Kastamonije 1731. g. došao u Rogaticu (tada se zvala Čelebi Pazar) u svojstvu kadije (šeriatskog sudije), prije toga bio je u istom svojstvu u Anadolu i Urumenliji. Pored dužnosti kadije u Rogatici je obavljao i dužnost muderrisa u medresi u Rogatici. U Rogatici se oženio i imao 4 sina: Muhamed-Emina ef, Lutfulah-Ediba ef, Muhameda ef i Ališaha. Usljed nesuglasica u braku hafiz Mehmed ef je napustio Rogaticu i otišao u Istanbul. Imenovan je za munlu i kadiju u Sofiji, gdje je, za vrijeme tursko-bugarskog rata poginuo od topovskog taneta u kancelariji u kojoj je radio. Ukopan je u Kastamoniji u turbetu šejha Šaban-i Veli, a kao 11. šejh halvetijskog šehovskog reda. (Vidi 2.) Nije se moglo tačno ustanoviti, a u podacima h. Nurudina ef stoji da je hafiz Mehmed ef.imao još jednu ženu u Kastamoni i sa njom dva sina od ko­jih je jedan bio kaskader.

 

H.Nuridin Hafizović

Najstariji sin hafiz Mehmed ef. Muhamed-Emin ef. rođen je 1761. g, a nauke je završio u Istanbulu, pa je kao kadija službovao u Rogatici, Višegradu, Kladnju, Srebrenici, Kostajnici, Prijedoru i po drugi put u Rogatici. 1819. g. oti­šao je u Istanbul i vraćajući se 1820. g. zaustavio se između Sjenice i Prijepolja da klanja namaz i za vrijeme namaza na­pali su ga razbojnici i ubili. Tu je i ukopan pa se i da­nas to mjesto zove Kadijin mezar.

Drugi sin hafiza Mehmeda ef. Lutfulah ef. je zajedno sa svojim starijim bratom, spomenutim Muhamed-Eminom ef, završio nauke u istanbulu, pa je imenovan ža kadiju u Rogatici, zatim u Kladnju, Foči, Fojnici i Livnu, pa ponovo u Rogatici gdje je i umro u svojoj 58. godini života. Bio je odlikovan odlikovanjem »sitte kadija«, a ukopan je u hare­mu Šejhulislam džamije u Rogatici.

Ostala dva sina hafiza Mehmeda ef, Muhamed ef. i Ali Šah, umrli su mladi u Rogatici. Muhamed-Emin ef. (najstariji sin hafiz Mehmed ef.) imao je 6 sinova: Mehmed-Rešid ef, Edhema, Ataulaha, Hasiba, Čamila i Ališaha.

Mehmed-Rešid ef. je rođen u Rogatici 1807. g. Visoko obrazovanje je stekao u Istanbulu, nakon čega je imenovan za muftiju u Rogatici, a zatim je bio kadija u Mostaru, Biha­ću i Banjoj Luci, gdje je i umro u 59. godini života 1865 g, a ukopan je u haremu Ferhat-pašine džami­je, nedaleko od munare. Išao je na hadž, ali se ne zna kada.  Bio je vrlo obrazovan. Pisao je i stihove na turskom jeziku, ali se od njegova književnog rada vrlo malo sačuvalo. Sa arapskog jezika preveo je na turski djelo o ličnoj higijeni, a naslov djela je: »Favaid al-mihnat fi kavaid as-siha« (Koristan dar o higijeni). Jedan primjerak ovog djela nalazi se u biblioteci Gazi Husrev-bega u Sarajevu, o Mehmed-Rešidu ef. je pisao dr Šabanović u svome djelu: »Književnost muslimana B.H. na orijentalnim jezicima« strana 579 i 580. O njemu je pisao i h Mehmed Handžić (»Književni rad«, str. 108-109, 115, broj 3) te H Kreševljaković: Novi behar, broj 8,9 i 10 z1933. god.

Drugi sinovi Muhamed-Emina ef. su: Edhem, umro je u Istanbulu dok je bio na naukama, a Ataulah-Hasib i Ališah umrli su mladi u Rogatici. Ćamil je završio nauke u Istanbulu, vratio se u Rogaticu, ožanio se i bio kadija do 1902. g, kada je umro.

Drugi sin hafiza Mehmeda ef. Lutfulah-Edib ef. je imao tri sina, koji su se po ocu prozvali još i Lutfikadići, i to: Abdulah-Latif, Mehmed-Hasib i Sulekman-Nedžib.

Abdulah-Latif je, nakon završenih nauka u Istanbulu, imenovan za kadiju u Silopči (Rumenlija), zatim u Karaferiji (okrug Solun), a zatim u Jenidže Vardaru, pa u Trhali.

Muhamed-Hasib bio je nježna zdravlja, a bio je kadija u Rogatici, Čajniču, Foči, Plevljima, pa opet u Foči i Višegradu, gdje je i umro u 52. godini života.

Sulejman-Nedžib je bio kadija u Bihaću, Elbasanu, Mo­staru, Plevni, a zatim je bio kadija za deset srezova u Trabzonu (Anadol), a onda u Brkoči (Rumelija) i u Trhali. Umro je u 60. godini života.

Mehmed-Hasib, drugi sin Lutfulah-Ediba ef, imao je dva sina: Lutfulaha i Abdulaha. 

Hafiz Lutfulah ef. je bio kadija u Duvnu, Gračanici, Prijedoru, Sanskom Mostu i Kladnju, gdje je i penzionisan. Nastanio se u Rogatici, gdje je i umro 1903. g.

Drugi sin Mehmed-Hasiba, Abdulah, nije bio ni u ka­kvoj službi, a umro je u Rogatici 1906. godine.

H. Mehmed-Rešid ef. imao je sinove: Ejuba (hadži Ejub-Šakir), Muhamed-Teufika, Husein-Nurudina, Abdula­ha, Lutfiju i Behdžeta. Osim Ejuba i Husein-Nurudina, dru­gi sinovi su mu pomrli još za života.

Hadži Ejub-Šakir ef. rođen je 1814. g, a bio je kadija u Kladnju, Cazinu, Prijedoru, Dubici, Derventi, Rogatici, Pr­njavoru, Bihaću, Gračanici, Čajniču, pa opet u Rogatici.

Učestvovao je u borbama između Turaka i Srba, a pod ko­mandom Dželaludin-paše. Borio se i protiv Austrijanaca prlikom okupacije Bosne i to kod Gračanice i Doboja. Imao je 14 djece koja su mu još za života pomrla, osim sino­va Osman-Nurije i Ahmeda, te kćeri Šaćire, Almase, Fatime i Adile. Umro je u 79. godini života, a ukopan je u Ro­gatici u groblju Zahridom. (SI. 3.)

Drugi sin hadži Mehmed-Rešida ef. Husein-Nurudin rođen je u Rogatici. Početne nauke učio je u Rogatici pred šejhom Osmanom ef. i pred tadašnjim kadijom, svojim amidžićem, h. Mehmed-Hasibom ef, a kada mu je otac postao kadija, onda pred Lofčalijom Nazifom ef, pa u Bihaću pred Hujić Ibrahimom ef. 1861. godine položio je u Sarajevu, pred naročito formiranom komisijom, ispit za kadiju u Gradišci. 1865. g. premješten je u istom svojstvu u Gračanicu i Gradačac. U to vrijeme izašla je carska naredba da ka­dije koje služe u Bosni imaju da se podvrgnu naročitom ispitu u Istanbulu, on je otišao u Istanbul gdje je ostao neko vrijeme i položio taj ispit, a onda je 1870. g. imenovan za kadiju u Izmiru (Turska). Tu je odlikovan ordenom »Medžidija V reda«, a kasnije ordenom »Muderris od Erdene«.  U Izmiru je služio kratko vrijeme, pa je iz zdravstvenih raz­loga premješten za kadiju 1871. g. u Pljevlju. U Pljevljima, gdje ga je zatekla i okupacija BiH od strane Austrougarske monarhije. Za vrijeme Austrougarske monarhije bio je član Ulema medžilisa u Sarajevu, a za njega dr Mustafa Imamović u svojoj knjizi »Pravni položaj i unutrašnjo-politički razvitak B. H. od 1878-1914.« iznosi na strani 107 da su ga austrougarske vlasti smatrale vrhovnim predstav­nikom IVZ-a do imenovanja prvog reis-ul uleme Mustafe Hilmi-ef. Omerovića 1882. g. Zatim je imenovan za Vrhov­nog šeriatskog sudiju, koju je dužnost obavljao do 1916. g, kada je penzionisan kao predsjednik toga suda. (Vidi 3.) Preselio se u Rogaticu i tu je 12. 4. 1921. g. umro, a ukopan je kod Careve džamije, s desnu stranu munare. Hadži Nurudin ef. se dvaput ženio, prva žena mu je bila Dževahira Hadžiavdić, kćerka Mustafe (Mujage), a ona je potomak Refika H. Avdića, jedinog Šejhul-islama Osmanlijskog carstva iz Bosne, o kome je pisao Dr Hazim Šabanović na str. 582-583 u svom djelu: »Književnost muslimana B.H. na orijentalnim jezicima«, sa Dževahirom je imao 6 djece, sinove: Abdulaha i Muhameda, te kćeri: Esmu, Belkisu, Hajriju i Behiju. Nakon smrti prve žene oženio se po drugi put sa Hasnijom Svrzo i sa njom imao kćerku Mesudu, udatu za Salku Hasanbegovića u Sarajevu. H. Nurudin ef. je imao i sestru Almasu udatu za Sulejmana Ruždića u Sarajevu, a iz tog braka su djeca: kći Ševala ud. Drn­da, te sinovi: Muhamed, Lutvija i Abdulah Ruždić.

Abdulah ef. Hafizović, sin h. Nurudina ef. završio je Šer. sudačku školu 1892. g. i bio je kadija u Prozoru, Konji­cu i Višegradu, gdje je i penzionisan. I danas se kod Višegradske banje (blizu Višegrada) po njemu jedna česma zove »Kadijina česma«. Nakon penzionisanja došao je u Rogaticu i tu je i umro, a ukopan je u harem Šejhulislam džamije s lijeve strane. Abdulah ef je bio oženjen sa Šidom, kćerkom Osmanbega Šahimpašića i s njom je imao 4 djece: sina Pertefa, koji danas živi u Beogradu kao penzioner, te kćeri: Hibu, koja se dvaput udavala, prvi put za Aliju Daidžića, a drugi put za Fazlagića ing Mehmedaliju, a umrla je 1959. godine, zatim Fadilu udatu za Muhameda ef Pašića, koja danas živi u Sarajevu, te kćerku A širu, koja je bila udata za Galiba Čapljića, kojeg su četnici ubili u Goraždu 1941. g.

Drugi sin h. Nurudina ef je Muhamed, koji je pohađao Šer. sudačku školu, ali je nije završio, pa nije ni stupao ni u kakvu službu. Živio je na svom imanju u Rogatici, a bio je oženjen od porodice Čomara. imao je sina Ibrahima, koji danas živi u Žepču. Muhamed je umro u Rogatici 1912. go­dine.

H. Ejub-šakir ef, drugi sin H. Mehmed-Rešida ef, imao je dva sina: Osman-Nuriju i Ahmeda. Osman je učio pred svojim ocem u Rogatici, te pred bivšim muftijom Škaljićom Ahmedom ef. Pošto mu je otac bio kadija u Rogatici zaposlio se kod njega u sudu kao pisar. U više navrata nu­dili su ga da položi ispit za kadiju, ali nije mogao da ostavi bolesna oca, pa je nakon 28 godina pisarske služ­be penzionisan. Razbolio se od raka i 12. 4. 1921. g. je umro i to u isti dan kada i njegov amidža h. Nurudin ef. Ukopan je u starom groblju Iza Hrida u Rogatici. Od djece imao je sinove: Galiba, Musatfu, Edhema, Ejuba, Ismeta i Abdulaha, te kćeri: Hadidžu, Esmu i Safetu. Ženio se triput.

Ahmed, drugi sin h. Ejub-šakira, nije se bavio na­ukom, nego je živio na posjedu u Rogatici, a kasnije je od­selio u Tursku, gdje je i umro u mjestu Inegol. Imao je sino­ve: Rešida, koji je ostao u Rogatici, te Muhameda i Ibrahima. Muhamed je poginuo u I svjetskom ratu, a Ibrahim je umro u Inegolu.

Kćeri h. Nurudina ef., koje je imao sa Dženahirom H. Avdić, a koje smo gore spomenuli: Esma, bila je udata u Pljevljima za Bajrovića, pa kada je ostala udovica, došla je u Rogaticu i tu živjela do smrti. Ukopana je u haremu Šejhuislam džamije, s desnu stranu. Nije imala djece. Druga kći Belkisa bila je udata za Ahmedagu Kumašina, veletrgovca iz Sarajeva, a imala je sina Muhameda, bankovnog služ­benika, koji je umro 1975. g., te kćeri: Selmu, Seidu, Hajriju i Suadu. treća kći Hajrija bila je udata za Smail ef. Bukvicu, kadiju u Sarajevu. Nije imala djece. Četvrta kćerka Behija bila je udata za Nedžibega Tankovića. Odselili su u Tursku.

Galib Hafizović

Najstariji sin Osmana ef, Galib, rodio se u Rogatici, a Šeriatsku sudačku školu završio je 1901. g. (Vidi 4.) Prva služba kao pripravnika bila je u Tuzli, a zatim je kao kadija imenovan u Srebrenicu, a 1913. g., kada je osnovan sud u Doboju, premješten je u Doboj kao prvi kadija. Tu ga je za­tekao prvi svjetski rat, da bi 1919. godine bio premješten u Rogaticu, gdje je kao kadija bio sve do 1936. godine kada je penzionisan, a 1938. g. je reaktiviran i posta­vljen za vrhovnog šeriatskog sudiju u Sarajevu, da bi 1940.g. bio imenovan za predsjednika Vrhovnog šer. suda, na kojoj je dužnosti ostao do smrti, t.j. do 6. aprila 1941. godi­ne. Ukopan je u Sarajevu na Grličića brdu. Galib ef. je bio oženjen Adilom, kćerkom Avdage Šćete, čija su dva brata također bili kadije, i to Mustafa, koji je završio Šeriatsku sudačku školu 1892. godine i umro kao kadija, i Ahmed, koji je završio Šeriatsku sud. školu 1894. g, a umro je kao pripravnik šeriatskog suda. Galib ef. je u braku imao 6 djece, kćeri: Sadetu, Naimu i Aišu, te sinove: Muniba, Fehima i Dževdeta.

Galib ef. je po dolasku u Rogaticu renovirao staru kuću u ulici Kruščica, a uz kuću je zasadio moderan voć­njak, koji je u to doba bio jedan od najmodernijih u Rogati­ci, te je uzgajao mnogo cvijeća, a pored svoga posla bavio se još i lovom i pčelarstvom. Imao je moderan pčelinjak snabdjeven u to doba modernom vrcaljkom i ostalim potrebnim pčelarskim alatom. Bio je 15 godina predsjednik Vakufskog povjerenstva u Rogatici.

Drugi sin Osmana ef, Mustafa, bio je trgovac u Roga­tici, gdje je i umro, a ukopan je u groblju Iza hrida. Bio je oženjen sa Aišom Kurtagić, a imao je kćeri: A minu i Zinetu, te sinove: Teufika, Džemala, Šahsudina, Muhameda i Rifata, koji su svi živi, osim Šahsudina.

Treći sin Osmana ef. bio je Edhem, koji je stalno živio u Rogatici, prvo kao cipelar, a zatim kao trgovac, umro je 1978. g, a ukopan je u Rogatici u groblju Iza hrida. Bio je oženjen sa Feridom Muftić, a imao je tri kćerke: Safetu, Muvedetu i Safetu (Fiku?), i sina Šefika, inženjera arhitektu, koji danas svi žive u Sarajevu, osim kćerke Safete.

 

Ostala tri sina Osmana ef: Ejub kao učenik Šeriatske gimnazije umro 1926. g, Ismet, umro kao dijete, a Abdulah je umro u Damasku 1981. godine.

Najstariji sin Galiba ef, Munib, koji je u Turskoj pri­kupljao podatke za ovu genealogiju i koji je od oca naslije­dio i još neke podatke, rođen je 1912. g. u Srebrenici. Završio je šeriatsku sud. školu 1935. g, a studirao je prava na pravnom fakultetu u Beogradu. Službovao je prije rata u Makedoniji i u Prijepolju, a Za vrijeme rata bio je učesnik NOB-e i ima priznat status učesnika od prije 9. IX 1943. godine. Po oslobođenju bio je prvi direktor Fabrike čilima u Sarajevu, a zatim šef kabineta Ministarstva indu­strije i rudarstva u Sarjevu. Premješten je u Rogaticu gdje je bio prvi sekretar Sreskog narodnog odbora, zatim prvi predsjednik Sreskog suda, također u Rogatici, a penzionisan je 1971. godine kao pravni referent Kožarsko- tekstilnog kombinata Visoko. Danas živi u Sarajevu. Munib je oženjen sa Ismetom Mehmedbašić, čiji je otac također bio pravni savjetnik u Sarajevu. Iz ovog braka ima troje djece i to: sina Bakira, koji danas radi u preduzeću »Unis« kao di­plomirani inženjer tehnologije, te kćeri: Sabihu, koja je di­plomirala na Prirodno-matematičkom fakultetu i danas radi u centralnom laboratoriju bolnice u Sarajevu kao dipl. inženjer hernije i Ferihu, koja je diplomirala na Prav­nom fakultetu u Sarajevu i danas je sudija Opštinskog suda u Zenici.

Drugi sin Galiba ef. je bio Fehim koji je rođen u Ro­gatici 1923. g-, završio je šeriatsku gimnaziju u Sarajevu 1940. g., pa je 1941. stupio u NOB-u i kao borac VI Istočnobosanske brigade poginuo aprila 1942. g. kod sela Dragovca, sreza Zavidovići (Vidi knjigu »Borbeni put VI Pro­leterske) istočno bosanske brigade (strana 219).

Treći sin Galiba ef. Dževdet je rođen u Rogatici 1925. g., a bio je učenik Srednje tehničke škole u Sarajevu. Decembra mjeseca 1941. godine ubili su ga četnici na mostu u Goraždu, gdje se bio sklonio kod sestre Naime, koja se tada nala­zila u Goraždu.

Kćeri Galiba ef. Sadeta i Naima danas žive u Sarajevu, a Aiša u Beogradu.

Hajrija Bukvica-Hafizović

 

Fadila Pašić-Hafizović

Iz ovih podataka, koje je jedan od potomaka porodice Hafizović sakupio, vidi se možda jedinstven slučaj, da je u jednoj porodici njegovana i čuvana tradicija, tako da je ova porodica za period 1731. do 1982. godine, dakle za 250 go­dina, dala 15 kadija, a od tih dvojicu predsjednika Vrhov­nog šeriatskog suda, jednog predsjednika sreskog suda, pa je ta tradicija izgleda i nastavljena, jer je jedan od mlađih potomaka te porodice sada sudija Opštinskog suda.

M. H. Osmanefendić