autor: Mirsad Durmišević
*Prenošenje teksta je dozvoljeno samo uz navode izvora i linka koji vodi na izvorni tekst
*Prenošenje teksta je dozvoljeno samo uz navode izvora i linka koji vodi na izvorni tekst
„Hladno
vrelo“ nalazi se na lijevoj dolinskoj strani uz tok riječice
Sućeske, na izlasku iz seljanske kotline ispod Mrke stijene (705 m), kod
zaseoka Gradac. Do vrela rječica ima naziv Sućeska, a
odatle nizvodno, do ušća u rijeku Rakitnicu se naziva Gračanica.
Nizvodno od vrela, Gračanica je usjekla sutjesku (kratka klisuru) u krečnjačkim sedimentima do Tatomirovog mosta. S obzirom na izdašnost i način izlivanja vode može se reći da ima obilježja vrela voklijskog tipa, a ona su vodonosna i izdašna vrela iz kojih se voda izlaznim kanalima iz dubine izliva na topografsku površinu. Vrelo je vrlo jako, daje 45 litara/sekundi vode, od toga 20 litara /sec. samo za Rogaticu a 25 litara/sec. otiče slobodno. Minimalna izdašnost vrela je (Qmin 7 l/s). Prihranjuje se iz brda Zasada građenog od masivnih trijaskih krečnjaka. Tokom godine vrelo ima uglavnom ujednačen proticaj i temperatu vode što je uvjetovano dubljom cirkulacijom podzemnih voda u trijaskim krečnjacima. Do 1980 godine je bilo glavni snadbjevač vode za Rogatici. Vrelo je kaptirano još 1905 g, jer je voda odličnog kvaliteta, izgrađen je i rezervoar na Plandištu, a odatle je vodovodom dugim 4 km odvedena voda u Rogaticu. Vodovod je izgradila austrougarske vojske, a o trošku opštine sa 9 javnih česama grad je opskrbljen vodom. I danas se grad dijelimično snabdjeva vodom sa ovog izvorišta i djelom iz izvorišta "Ziličina".
Nekada su se tu odmarali i bistrom i hladnom vodom okrepljivali brojni trgovački karavani jer je pored vrela prolazio Carski put (ili Turska džada, Višegradski put, Stambol džada), koji je u srednjem vijeku povezivao Sarajevo i Carigrad, preko Romanije i Glasinačkog polja, vodio preko Sjemeća prema Drini i dalje u Carigrad. U rogatičkom kraju gotovo da nema čoveka koji se bar jednom za života nije napio vode sa ovog vrela. Putnici su tu uvjek zastajali, pravili zasluženi odmor i okrijepljivali se hladnom vodom. Voda sa Hladnog vrela prija ljudskom organizmu. Dovoljno je popiti jedan gutljaj pa da se čovjek okrijepi i dobije bolji apetit. Oko vrela, na livadi, su se organizovati teferici i školski izleti, a u hladnoj vodi su se hladile lubenice, flaše piva i sokova. Preko puta vrela, na drugoj obali riječice Gračanice jedno vrijeme bila je i kafana "Vrelo" vlasnika Bećira Ramovića.
Nizvodno od vrela, Gračanica je usjekla sutjesku (kratka klisuru) u krečnjačkim sedimentima do Tatomirovog mosta. S obzirom na izdašnost i način izlivanja vode može se reći da ima obilježja vrela voklijskog tipa, a ona su vodonosna i izdašna vrela iz kojih se voda izlaznim kanalima iz dubine izliva na topografsku površinu. Vrelo je vrlo jako, daje 45 litara/sekundi vode, od toga 20 litara /sec. samo za Rogaticu a 25 litara/sec. otiče slobodno. Minimalna izdašnost vrela je (Qmin 7 l/s). Prihranjuje se iz brda Zasada građenog od masivnih trijaskih krečnjaka. Tokom godine vrelo ima uglavnom ujednačen proticaj i temperatu vode što je uvjetovano dubljom cirkulacijom podzemnih voda u trijaskim krečnjacima. Do 1980 godine je bilo glavni snadbjevač vode za Rogatici. Vrelo je kaptirano još 1905 g, jer je voda odličnog kvaliteta, izgrađen je i rezervoar na Plandištu, a odatle je vodovodom dugim 4 km odvedena voda u Rogaticu. Vodovod je izgradila austrougarske vojske, a o trošku opštine sa 9 javnih česama grad je opskrbljen vodom. I danas se grad dijelimično snabdjeva vodom sa ovog izvorišta i djelom iz izvorišta "Ziličina".
Nekada su se tu odmarali i bistrom i hladnom vodom okrepljivali brojni trgovački karavani jer je pored vrela prolazio Carski put (ili Turska džada, Višegradski put, Stambol džada), koji je u srednjem vijeku povezivao Sarajevo i Carigrad, preko Romanije i Glasinačkog polja, vodio preko Sjemeća prema Drini i dalje u Carigrad. U rogatičkom kraju gotovo da nema čoveka koji se bar jednom za života nije napio vode sa ovog vrela. Putnici su tu uvjek zastajali, pravili zasluženi odmor i okrijepljivali se hladnom vodom. Voda sa Hladnog vrela prija ljudskom organizmu. Dovoljno je popiti jedan gutljaj pa da se čovjek okrijepi i dobije bolji apetit. Oko vrela, na livadi, su se organizovati teferici i školski izleti, a u hladnoj vodi su se hladile lubenice, flaše piva i sokova. Preko puta vrela, na drugoj obali riječice Gračanice jedno vrijeme bila je i kafana "Vrelo" vlasnika Bećira Ramovića.
Nema komentara:
Objavi komentar