11. 05. 2018.

Prizmatički grobni žrtvenik od krečnjaka

Cipus(1) se nalazi u parku Doma zdrvlja u Rogatici. Veličine: vis. 1,04 m, šir.0,59 m, deb. 0,39 m. Izgrađen je od kamenena vapnenaca.
Cipus ima prizmatički oblik. Oštećen je površinski sa strana i na bridovima. S prednje strane imamo profilirano anepigrafsko natpisno polje. Njega ukrašava bordura od biljnog ornamenta. Na prostoru iznad natpisnog polja zapaža se ornament koji oponaša rozete, kao i dolje ispod okvira. To je, u stvari, ornament vitice koji pravi volute, a unutar njih je cvjetni ukras rozete. S desne i lijeve bočne strane su prikazana profilirana polja s ukrasnim biljnim ornamentom koji, čini se, raste iz stilizirane vaze. Biljni ornament očituje se motivima vitica i voluta, koji vjerojatno predstavljaju vinovu lozu. Spomenute ukrasne motive flankira motiv užeta.

U GZM BiH iz 1936  XLVIII Dimitrije Sergejevski u članku  Novi kameni spomenici iz Ustikoline i Rogatice piše o ovom rimskom  nadgrobnom spomeniku :

"Prizmatički grobni žrtvenik od krečnjaka. V. 1.04 m, š. 0.59 m. d. 0.39 m. Spomenik je dugo godina ležao pred kućnim vratima stare kuće porodice Agića van grada, a sada je prenet u grad i leži pored ulaza u kuću g. Ibrišimbega Agića, opštinskog beležnika (u Carevoj Mahali). S prednje strane nalazi se prazno polje za natpis u profilisanom okviru (slika 6). Naokolo je bordura odbogatog biljnog ornamenta: gore i dole vitice sa valutama, sa strana niz nolupalmeta okrenutih po dve unutra. Bočne su strane potpuno identične. U udubljenom polju, koje je visoko 0.76 a široko 0.22 m, prikazan je u reljefu obični motiv: loza koja raste iz saksije. Kako izgleda izrada reljefa nije dovršena (namerno?), jer je polje izdubljeno samo dole, tako da gore namesto reljefa postoji urezani crtež. Sama loza je jako stilizovana. Sa strana napravljena je bordura sa motivom užeta, dok gore i dole ornamenta, kako izgleda, uopšte nije bilo. Desna bočna strana dosta je obijena, nešto je postradala i leva (slika 7), naročito ćoškovi."

Literatura: Sergejevski 1936, 10, Sl. 6, 7. III st. n. e.

Cipus - je specifičan oblik kamenog nadgrobnog spomenika u obliku prizme ili cilindra s natpisom ili ukrasom(1)


Nema komentara:

Objavi komentar